Bolni zapis o ceni „pobede“

Jurica Pavičić već duže vreme – i to sa punim pravom – zauzima značajno mesto na književnoj sceni regiona, pa i šire od toga. Sa bogatom bibliografijom i nagradama koje potvrđuju njegovu poziciju, on je autor koji ume, kao što su kritičari i čitaoci već ranije uočili, da prepozna neuralgične tačke društva i pretoči ih u uzbudljive, a istovremeno duboko promišljene narative. Njegov novi roman „Usta puna mora“ potvrđuje tu reputaciju – u pitanju je delo koje vešto spaja društveni komentar i krimi-zaplet, stvarajući priču koja ne ostavlja prostora za ravnodušnost.

Roman počinje kao intrigantan triler: more kod Trogira izbacuje telo nepoznatog starijeg muškarca, a penzionisani i osramoćeni novinar Goran Najev, na molbu žene sa kojom je davno, u mladosti, bio u vezi, počinje da istražuje taj slučaj. Najev, naravno, ubrzo shvata da iza tog događaja stoji mnogo dublja i opasnija priča. Nizom vešto konstruisanih obrta, Pavičić vodi čitaoca kroz mrežu ratnih tajni, zataškanih zločina i korumpirane tranzicione stvarnosti, sve do samog mračnog srca jedne od najvećih trauma naše skore prošlosti – Operacije „Oluja“.

„Usta puna mora“ nisu zabavno štivo za jednokratnu upotrebu i brz zaborav, već melanholičan, duboko depresivan zapis o ceni „pobede“. Svako poglavlje, a ima ih 41, odiše atmosferom paranoje i nelagodnog podsećanja da rat nije završen sve dok njegove senke nastavljaju da oblikuju živote onih koji su preživeli. Pavičić pokazuje izuzetnu umešnost u balansiranju između napetosti zapleta i snažnog prikaza društvenih rana i trauma, uz to dajući prilično uznemirujuću sliku današnje Hrvatske, opustele zemlje koju razjedaju vlastite zakopane tajne.

Stilski, roman odiše mediteranskim koloritom: miris soli, tišina pustih obala, elegantni brodovi koji čekaju porinuće i naizgled idilični vinogradi na ostrvu kontrastiraju surovosti ljudskih odluka i zločina, što je kombinacija koja romanu daje posebnu atmosferu. „Usta puna mora“ potvrđuju da je Pavičić autor koji još kako ume da osvetli mračna mesta kolektivnog pamćenja i da ih pretoči u fikciju koja je istovremeno uzbudljiva i bolno stvarna. To je roman o tajnama koje odbijaju da potonu i o telima – i istinama – koje more uporno, iznova i iznova, vraća na obalu.