Džozef Konrad

Jedan od najvećih stilista engleskog jezika Džozef Konrad rođen je 1857. godine kao Jozef Teodor Konrad Koženjovski u jednom mestu u Ukrajini. Poreklom je iz poljske plemićke porodice, njegov otac se bavio pisanjem i prevođenjem. Boreći se za oslobođenje Poljske, Konradovi roditelji su došli u sukob sa ruskim vlastima, pa je cela porodica izgnana u udaljenu pokrajinu na severu Rusije. Otac i majka su ubrzo umrli od tuberkuloze, a njihov jedanaestogodišnji sin je ozbiljno narušenog zdravlja poslat u Poljsku kod ujaka. Rđavo zdravlje će Konrada pratiti sve do smrti. Ujak je Konrada u pratnji privatnog tutora poslao u školu u Krakov i potom u Ženevu. Budući pisac nije bio dobar đak, ali je bio radoznali čitalac, čitao je u poljskom ili francuskom prevodu romane Čarlsa Dikensa i tada popularnog pisca Kapetana Frederika Marijeta. Iako je potekao iz ravnice stotinama kilometara udaljene od mora i okeana, pročitane knjige su u njemu rasplamsale želju da proputuje svetom kao mornar na trgovačkom brodu. Godine 1874. odlazi do francuske luke Marselj i pridružuje se Francuskoj trgovačkoj mornarici na tri putovanja u Indiju (1875–1878). Četiri godine kasnije pada u depresiju zbog kockarskih dugova i zabrane da plovi na brodovima pod francuskom zastavom, koja mu je izreknuta zbog lažnih tvrdnji da poseduje propisnu dokumentaciju i dozvole za rad. U to vreme je čak pokušao samoubistvo: pucao je kroz rame i srećom prošao bez povreda vitalnih organa. Iste godine postaje član posade jednog engleskog broda. Ubrzo je naučio engleski jezik. Poslu mornara je pristupio ambiciozno i savesno, proputovao je Indiju, Singapur, Afriku i Australiju, od najnižeg ranga za osam godina je dogurao do kapetana, promenio je ime u Džozef Konrad i postao državljanin Velike Britanije.

Godine 1890. plovi na parobrodu rekom Kongo u Africi sa nadom da će uspeti da zaradi preko potreban novac. Tokom putovanja postaje svedok nehumanosti, varvarstva i bolesti, što će kasnije ostaviti traga u njegovom najpoznatijem delu, u romanu Srce tame. U to vreme počinje da razmišlja da svoje pomorske pustolovine pretoči u romane. Konradova književna karijera zvanično počinje 1895. godine objavljivanjem prvog romana Almajerova ludost, pustolovne priče o putovanju na Borneo. Uspeh ovog dela odvojio ga je trajno od mora, a naredne godine se, nakon ženidbe sa Džesi Džordž sa kojom će kasnije dobiti sinove Borisa i Džona, skrasio u Engleskoj. Do kraja veka napisao je dva svoja najpoznatija romana Lord Džim (1900) i Srce tame (1899, 1902). Nastavio je da niže umetničke, ali i ekonomske uspehe kao pisac, pa je narednih godina objavio više romana, među kojima su najpoznatiji Nostromo (1904), Tajni agent (1907) i Očima zapada (1911). U književnoj istoriji Konrad je upamćen kao figura na prelazu između visokog realizma i modernizma. Njegova dela uticala su na brojne pisce 20. stoleća kao što su T. S. Eliot, Virdžinija Vulf, Grejam Grin, Vilijam Fokner, Ernest Hemingvej.

Konrad je umro od srčanog udara u avgustu 1924. godine.