Taras Buljba

Nema svetijih veza od drugarstva. Otac voli svoje dete, mati voli svoje dete, dete voli oca i majku; ama to nije drugarstvo, braćo: i zver voli svoj porod! Ali oroditi se srodstvom po duši, a ne po krvi, to može samo čovek.

Smeštena negde između sredine 16. i početka 17. veka, Gogoljeva priča govori o junačkoj borbi kozaka protiv poljskih osvajača. U njoj je opisana moćna i divlja priroda kozaka i izuzetna snaga jednog čoveka – Tarasa Buljbe. Nakon što je svoja dva sina poslao u rat, stari Taras Buljba gubi starijeg u neprijateljskim napadima, a vlastitim rukama ubija mlađeg koji je, zaljubivši se u Poljakinju katolikinju, izdao svoju porodicu i pravoslavnu veru. Veliko istorijsko delo, jedno od najboljih u ruskoj književnosti, u kojem je Gogolj dokazao svoje pripovedačko majstorstvo.